Ο Άγιος Λουκάς είναι συνοικία της Αθήνας η οποία διασχίζεται απ' την οδό Πατησίων. Συνορεύει με τις συνοικίες Άνω Πατήσια, Πλατεία Κολιάτσου, Κλωναρίδου, Άγιο Ελευθέριο και Κάτω Πατήσια. Το όνομά της το πήρε απ' τον ομώνυμο Ιερό Ναό στην οδό Πατησίων.
Ο Άγιος Λουκάς ήταν μεσαιωνική εκκλησία στην Αττική. Βρισκόταν στα Πατήσια, εκεί όπου σήμερα είναι θεμελιωμένος νεότερος ναός. Τα ερείπια που ανακαλύφθηκαν ανήκαν σε μεγάλο ναό, του οποίου οι πτέρυγες ήταν επιστρωμένες με ψηφιδωτό, ενώ το ενδιάμεσο κλίτος ήταν επιστρωμένο με μάρμαρα από τον Υμηττό. Σήμερα η εκκλησία αυτή δεν υπάρχει.
Μία από τις άγνωστες πτυχές της ιστορίας του ναού του Αγίου Λουκά Πατησίων γράφτηκε το 1836, όταν πραγματοποιήθηκε η πρώτη σημαντική επισκευή του – είχε διασωθεί από τη λαίλαπα της Επανάστασης. Επικεφαλής της προσπάθειας είχε τεθεί ο δήμαρχος Αθηναίων Ανάργυρος Πετράκης, ο οποίος και μας παρέδωσε πολύτιμα στοιχεία. Σε σημείωμά του που συντάχθηκε προκειμένου να εγκριθεί η ανακαίνιση του ναού, το 1836, αναφέρει πως ο Όσιος Λουκάς ήταν παρεκκλήσιο της Καπνικαρέας.
Ανηγέρθη ἀπό τοῦ ἔτους 1864 μέχρι τοῦ ἔτους 1870 (᾿Επισκόπου Θαυμακοῦ -νῦν Μητροπολίτου Μεσσηνίας- Χρυσοστόμου, Ναϊκά τῆς ῾Ιερᾶς ᾿Αρχιεπισκοπῆς ᾿Αθηνῶν, ᾿Εν ᾿Αθήναις 1963, σ. 52).
Τό ἔτος 1928 ἐπεκτείνεται πρός Δυσμάς, τό δέ 1934 ὁλοκλη-ρώνεται ἡ ἐπέκταση, μέ τήν κατασκευή τῆς ἐπιπροσθέτου προσόψεως μετά τῶν Κωδωνοστασίων καί τῶν κλιμάκων τους.
